حسابداری یک سیستم است که در آن فرآیند جمع آوری، طبقه بندی ، ثبت، خلاصه کردن اطلاعات و تهیه گزارش های مالی و صورت های حسابداری در شکل ها و مدلهای خاص انجام می گیرد تا افراد ذی نفع درون سازمانی مثل مدیران سازمان و یا برون سازمانی مثل بانک ها، مجمع عمومی سازمان مورد نظر و یا مقامات مالیاتی بتوانند از این اطلاعات استفاده کنند.
به همین دلیل فردی که تحصیلات دانشگاهی ندارد، بیشتر دفتردار است تا حسابدار. چرا که گزارشهای این دسته از افراد مطابق استاندارد نیست و پردازش کافی نمیشود و بیشتر تراز حسابها میباشد. برای مثال یک حسابدار تجربی نمیتواند براحتی بین دارایی کوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود و یا نمیداند که چگونه باید معاملات ارزی را در دفاتر ثبت کرد.
یک حسابدار معمولا اطلاعات مالی را ثبت و گزارشات مالی
را تهیه و به مدیریت شرکت یا مراجع قانونی ارائه می کند. حسابدارن داده
های خام را در دفاتر و نرم افزارهای حسابداری ثبت و به آنها نظم می بخشند.
محصول نهایی کار یک حسابدار گزارشات و صورت های مالی است که مبنای تصمیم گیری ذینفعان (مدیران، مجامع عمومی سازمان، سرمایه گذاران، دولت و…) می باشد.
رئیس حسابداری معمولا کارهای پیچیده تر حسابداری را انجام
داده و بر فعالیت سایر حسابداران نظارت می کند و مشکلات احتمالی آنها را
حل و فصل می نماید. همچنین رئیس حسابداری علاوه بر بررسی و تهیه گزارشات
مالی، باید در مورد یافته های خود به مدیریت و سایر ذینفعان توضیح دهد. در
این خصوص باید جلساتی حضوری با مدیران شرکت/سازمان و یا حسابرسان داخلی و
یا خارجی داشته و گزارشات مکتوب و مبتنی بر استاندارهای مالی و حسابداری
تهیه و ارائه نمایند.
از سوی دیگر یک حسابدار متخصص و یا رئیس حسابداری، در آینده می تواند
مدیر مالی یک سازمان یا شرکت گردد. یعنی می تواند به مدیریت یک شرکت ایده
بدهد که منابع موجودش را در چه راه هایی سرمایه گذاری نماید تا استفاده
بهینه از آن صورت گیرد و یا اگر شرکت به منابع مالی جدید نیاز داشت یک مدیر
مالی بر اساس دانش آکادمیک و تجارب حرفه ای خود می تواند بگوید که از چه
طریقی باید تامین مالی کرد.
بسیاری از حسابداران بسته به نوع سازمان هایی که برایشان کار می کنند، در
حوزه خاصی متخصص می شوند مثلا بعضی در حوزه بیمه، برخی در حوزه سلامت و
برخی نیز در حوزه پیمانکاری فعالیت دارند.
اکثر حسابداران در ادارات و شرکت ها کار می کنند. اگرچه برخی از آنها در خانه مشغول به کارند. اغلب آنها به صورت تمام وقت کار می کنند. البته در زمان های خاص مانند پایان سال مالی (در ایران مصادف با اسفند ماه) یا زمان ارائه اظهارنامه مالیاتی که در ایران مصادف با اوایل تابستان است ساعات کاری آنها افزایش می یابد.
در ادامه با وظایف حسابدار، مهارت ها و توانایی های لازم، نحوه ورود به شغل حسابداری، بازارکار و فرصت های شغلی حسابداری، درآمد حسابداران و تیپ های شخصیتی مناسب برای این شغل آشنا می شوید.
وظایف حسابدار
دانشها و مهارتهای موردنیاز حسابدار
تحصیلات مورد نیاز و نحوه ورود به شغل
فارغ التحصیلان رشته های زیر می توانند در این شغل وارد شوند :
حسابداری
مدیریت ( بیشتر گرایش های مالی،برازرگانی، صنعتی و دولتی )
اقتصاد
فرصتهای شغلی و بازارکار حسابدار
فارغ التحصیلان می توانند در کلیه موسسات و واحدهای تجاری، اعم از دولتی یا خصوصی به عنوان حسابدار در شاخه های زیر مشغول کار شوند:
پست ها و مشاغل مختلف مالی که معمولا در ایران فارغ التحصیلان حسابداری در آنها دعوت به کار می شوند عبارتند از :
عنوان شغلی | میزان تحصیلات | سوابق کاری مورد نظر اغلب کارفرمایان |
---|---|---|
کمک حسابدار | فوق دیپلم یا لیسانس حسابداری | زیر ۳ سال |
حسابدار | لیسانس حسابداری | ۳-۵ سال |
حسابدار مالی | لیسانس حسابداری | ۵-۷ سال |
حسابدار صنعتی | لیسانس حسابداری | ۵-۷ سال |
حسابدار فروش | لیسانس حسابداری | ۵-۷ سال |
حسابدار انبار | لیسانس حسابداری | ۵-۷ سال |
حسابدار ارشد | لیسانس یا فوق لیسانس حسابداری | ۵-۷ سال |
رئیس حسابداری | لیسانس یا فوق لیسانس حسابداری | ۱۰ سال |
مدیر مالی | فوق لیسانس حسابداری | ۱۰-۱۵ سال |
معاونت اداری و مالی | فوق لیسانس یا دکترا حسابداری | ۱۰-۱۵ سال |
حسابرس داخلی | فوق یا لیسانس حسابداری | ۱۰ سال |
سرپرست حسابرسی | فوق یا لیسانس حسابداری | ۱۰ سال |
مدیر حسابرسی داخلی | فوق یا لیسانس حسابداری | ۱۰ سال |
هر چند در ایران اطلاعات دقیقی از میزان اشتغال و نرخ رشد آن به تفکیک هر شغل وجود ندارد اما بنا بر نظر متخصصین این حرفه بنابر دلایل مختلف از جمله رشد اقتصاد خصوصی، افزایش رقابت بین شرکت ها، توسعه سیستم مالیاتی کشور و افزایش اهمیت گزارش های مالی در بین مدیران دولتی و خصوصی چشم انداز مناسب شغلی برای حسابداران و متخصصین مالی انتظار می رود.
وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام حسابداران بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۱۶ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام حسابداران در مقایسه با رشد میزان استخدام همه مشاغل (۱۰.۲ درصد)، ۶.۹ درصد رشد داشته است.
درآمد حسابدار
حسابدارانی که در بخش دولتی فعالیت می کنند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق می گیرند. حسابدارانی در بخش خصوصی استخدام می شوند، میزان دریافتی متفاوتی دارند و به عواملی مانند میزان تجربه و سابقه کاری، مهارت و توانمندی، آشنایی با نرم افزارهای مرتبط، سطح تحصیلات و نوع توافق صورت گرفته بین دو طرف (کارمند و کارفرما) بستگی دارد.
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال ۱۳۹۲ توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد حسابدار در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.
برخی از سمت هایی که در این پژوهش برای حسابدار در نظر گرفته شده اند شامل کارشناس حسابداری، مسئول حقوق و دستمزد، کارشناس بودجه، رئیس حسابداری، حسابدار ارشد، رئیس حسابداری و … می باشند که یک حسابدار می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.
برای حسابدار در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثالحسابداری که در سمت رئیس حسابداری در رده سرپرست کار می کند، در اواخر سال ۱۳۹۲، حداقل درآمد ۸۰۰۰۰۰ تومان، حداکثر درآمد ۲۸۹۰۰۰۰ تومان و متوسط درآمد ماهیانه ۱۴۰۰۰۰۰ تومان را داشته است.
همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله حسابدار می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد حسابدار از نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. همان طور که در تصویر زیر مشخص است در هر رده سازمانی با افزایش سابقه کاری، درآمد و حقوق حسابدار نیز افزایش می یابد.
توجه داشته باشید که تحقیق بالا روی شاغلانی که در استخدام شرکت یا سازمانی (اعم از دولتی یا خصوصی) می باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادی که کارآفرین هستند و کار مستقلی در حوزه تخصصی شان، راه اندازی کرده اند، شرایط متفاوت است و آنها با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارشان، درآمدهای متفاوتی دارند.
حسابدارانی که به صورت مستقل فعالیت می کنند و شرکت های خدمات حسابداری دارند نیز، با توجه به میزان مشتری، میزان فعالیت و کیفیت خدمات خود، درآمدهای مختلفی دارند.
درآمد حسابدار در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :
آمریکا – متوسط حقوق و درآمد سالانه حسابدار ۶۱.۶۹۰ دلار (برای همه مشاغل ۳۳.۸۴۰ دلار) در سال ۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۶۳,۱۰۰ دلار بوده است.
استرالیا – متوسط حقوق و درآمد سالانه حسابداران ۶۷.۲۰۰ دلار (قبل از کسر مالیات) است.
و در انتها:
برای انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگیهای شخصیتی، ارزشها، علایق، مهارتها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگیهای شخصیتی میباشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگیهای منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپهای شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمیتوان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپهای شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق میشوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپهای شخصیتی ای که برای این شغل معرفی میشوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.
با آرزوی موفقیت